Η ανθοφορούσα Κερασιά γιόρτασε την άνοιξη με το έθιμο της «Πιπεριάς»

Τα ανθοστολισμένα κορίτσια της Κερασιάς

 Επιμέλεια: Γιώτα Περήφανου

Στην ανθισμένη βόρεια Εύβοια στο χωριό Κερασιά νεαρά παιδιά  γιόρτασαν την «Πιπεριά» και υποδέχτηκαν την άνοιξη με ένα πανάρχαιο μαγιάτικο έθιμο.

Ο Εκπολιτιστικός Σύλλογος Κερασιάς ανέβασε στο διαδίκτυο (http://www.facebook.com/ekp.syllogos.kerasias) χαρακτηριστικό οπτικοακουστικό υλικό του εθίμου - που έλαβε χώρα την Πρωτομαγιά - και εμείς ψάξαμε και βρήκαμε τις ρίζες του…

Σε πολλές περιοχές στον Ελλαδικό χώρο - κυρίως στην περιφέρεια και όπου υπάρχει έντονο το προσφυγικό στοιχείο - εορτάζεται το έθιμο της «Περπερούνας» και της «Πιπεριάς». Πρόκειται για ένα πολύ παλιό δρώμενο το οποίο σε κάποιες περιοχές το ονομάζουν «Περπερούνα» (κυρίως Θεσσαλία και Θράκη) και στην Εύβοια είναι πασίγνωστο ως «Πιπεριά».

Νέες και νέοι στολίζονται με άνθη κάθε λογής (λουλούδια της άνοιξης) και πρασινάδες, παρουσιάζοντας μια μαγευτική εικόνα άρρηκτα συνδεδεμένη με τη ζωή στην ύπαιθρο. Μια μορφή παράκλησης με πολλές συλλογικές λαϊκές ευχές για βροχή ώστε να εξασφαλιστεί καλή σοδειά στους αγρότοπους με προσμονή και τις χαρές που φέρνει η άνοιξη.

Σήμερα το έθιμο προστάζει τραγούδι, γλέντι, κέφι και χορό για όλους. 

Στην Εύβοια αναβιώνει ακόμη με επιτυχία στα χωριά Κερασιά, Ροβιές, Αρτεμίσιο και Νέα Σινασό. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΤΟΥ ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ΠΑΝΑΡΧΑΙΟ ΜΑΓΙΑΤΙΚΟ ΕΘΙΜΟ ΤΗΣ "ΠΙΠΕΡΙΑΣ" ΣΤΗΝ ΚΕΡΑΣΙΑ ΤΗΣ ΒΟΡΕΙΑΣ ΕΥΒΟΙΑΣ

Στην πανέμορφη Κερασιά και φέτος ο Εκπολιτιστικός Σύλλογος του χωριού ακολουθώντας πιστά την παράδοση παρουσίασε μοναδικές εικόνες ζωντάνιας από το μεγαλείο της ελληνικής υπαίθρου. Κάτοικοι, φίλοι και επισκέπτες του χωριού έγιναν μια μεγάλη και ζεστή παρέα, καλωσορίζοντας από καρδιάς την πιο ευλογημένη εποχή του χρόνου, τη βασίλισσα άνοιξη και τα δώρα της… 

Η διαδικασία του πατροπαράδοτου και ιδιαίτερου εθίμου

Το έθιμο της "Πιπεριάς" στη Κερασιά της βόρειας Εύβοιας

Νωρίς το πρωί της Πρωτομαγιάς νεαρά κορίτσια και αγόρια αρχίζουν την προετοιμασία του στολίσματος στην πλατεία του χωριού. Φορώντας πολύχρωμα λουλούδια (τριαντάφυλλα, κρίνα, πασχαλιές από τις αυλές των σπιτιών), πρασινάδες και φτέρες του δάσους δημιούργουν μια παραμυθένια ατμόσφαιρα άλλων εποχών…

Όπως προστάζει το έθιμο μπροστάρηδες της ανοιξιάτικης παρέας είναι ο «Πίπερος» και τα «Πιπεράκια», έχοντας καλυμμένο σχεδόν όλο το κορμί τους με πρασινάδες και χαρακτηριστική την κρεμασμένη κουδούνα στο στήθος. Ακολουθούν οι ανθοφορούσες κοπέλες (συνήθως φορούν στεφάνια από λουλούδια στο κεφάλι) μαζί με το «Γεωργό» - συγχωριανός - ο οποίος έχει ακουμπισμένο στην πλάτη του ένα τσαπί. 

"Πιπεριά, πιπεριά, πιπεριά γλυκιά ροδιά..."

Η πομπή της χαράς ξεκινάει με σεργιάνι στους δρόμους του χωριού όλο γέλια και τραγούδια. Τα όμορφα κοριτσόπουλα κρατώντας καλάθια στα χέρια γεμάτα λουλούδια και λουκουμάκια (για τους κατοίκους του χωριού) κάνουν περατζάδα από όλα τα σπίτια τραγουδώντας «Πιπεριά, πιπεριά, πιπεριά γλυκιά ροδιά, γρήγορα στον Αη Λια, κι ο Αη Λιας στον ουρανό, για να ρίξη ο Θιός νερό, για τα στάρια για κριθάρια, για τ' φτωχού τα παρασπόρια. Κάθε στάχυ και πινάκι, και χειρόβολο δεμάτι. (Α)βλάκια, 'βλάκια το νερό, γούρνες, γούρνες το κρασί, γεωργός με το τσαπί».

Σαφής είναι εδώ η επίκληση για βροχή με τρόπο... μαγικό, ώστε να εξαναγκαστεί το «θείο» σε βοήθεια και καταπολέμηση της ανομβρίας, ενώ η πρασινάδα είναι απαραίτητη και χρησιμεύει, όπως λένε, «για να πρασινίσει ο κάμπος σαν την Πιρπιρού». Αλλά και τα λουλούδια, για να φέρει χαρές η άνοιξη. Σε άλλα μέρη της Θράκης και της Θεσσαλίας η τελετουργική επίκληση για βροχή τραγουδιέται ως εξής: «Περπερούνα περπατεί, το Θεό παρακαλεί, στείλε, Θε μου, μια βροχή, μια βροχή μια δυνατή...».

Φωτό: http://trans.kathimerini.gr

Είθισται, σύμφωνα με το έθιμο, ο νοικοκύρης από κάθε σπίτι  - μόλις η ανοιξιάτικη πομπή ολοκληρώσει το μαγιάτικο τραγούδι - να τη ραντίζει με νερό. Ο «Γεωργός» εκείνη τη στιγμή ρίχνει δύο τσαπιές στο χώμα στις αυλές των σπιτιών.

Ακολουθεί το κέρασμα από το νοικοκύρη, συνήθως με γλυκά, αυγά και χρήματα (τα οποία αποταμιεύει ο Σύλλογος που έχει αναλάβει την αναβίωση του εθίμου καλύπτοντας τα έξοδα οργάνωσης του παραδοσιακού γλεντιού μετά το τέλος της αναπαράστασης…).

Φωτό αρχείου

Σε μεγαλύτερα χωριά της Εύβοιας, η παρέα της άνοιξης κατεβαίνει σε κεντρικούς δρόμους και σταματάει διερχόμενα αυτοκίνητα προσφέροντας λουλούδια και γλυκίσματα στους οδηγούς ενώ παράλληλα τους ενημερώνουν για το πανηγύρι τους. Κάποιοι από τους οδηγούς μπορούν να φιλέψουν τα παιδιά με χρήματα (συνήθως κέρματα).

Και το κέφι συνεχίζεται αμείωτο στη πλατεία όπου στήνεται ένα τρικούβερτο γλέντι με γευστικές λιχουδιές, χωριάτικες πίτες, ντόπιο τσίπουρο και τραπέζια στολισμένα όπως προστάζει η Άνοιξη.